3 MAYIS
DÜNYA ASTIM GÜNÜ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ‘ne göre tüm
dünyada 339 milyon kişinin astımı olduğu tahmin edilmektedir ve dünyada her yıl
400 binden fazla astıma bağlı ölüm olduğu bilinmektedir.
GARD (Global Alliance Against Chronic Respiratory
Diseases - Solunum Hastalıklarına Karşı Küresel Birlik) Türkiye kapsamında,
T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Türk Toraks Derneği ve
Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği işbirliği ile her yıl Dünya
Astım Gününde toplum ve sağlık çalışanları için eğitim ve farkındalık
toplantıları düzenlenmekte ve o yıla özgü farklı bir tema belirlenmektedir. Bu
yılki teması "Doğru
teknikle inhaler cihaz kullanımı ve tedaviye uyum, astım da iyi kontrolü
sağlar" olarak belirlenmiştir.
Astım nasıl bir hastalıktır ve
belirtileri nelerdir?
Astım, akciğer içi hava yollarında mikrobik
olmayan bir tür iltihap nedeniyle hava yolu duvarının daralması sonucu ortaya
çıkan müzmin (kronik) bir akciğer hastalığıdır. Astım tekrarlayan ve ataklar halinde gelen
nefes darlığı, nefes alıp verirken ortaya çıkan hırıltı/hışıltı/ıslık sesi,
göğüste baskı hissi ve öksürük gibi belirtilerle kendini
gösterir.
Astım tedavi edilebilir mi?
Dünyanın hiç bir yerinde astımı tamamen
ortadan kaldıran bir ilaç tedavisi yoktur. Astım tedavisinin amacı hastalığın
şikayetlerinin kontrol altına alınması ve hastanın yaşamını normale en yakın
şekilde devam ettirilmesidir. Uygun ilaç tedavisinin verilmesi ve astım
tetikleyicilerinden uzak durulması ile astım belirtileri kontrol altına
alınabilmektedir.
Astım tedavisi ulusal ve uluslararası
uzmanların katılımıyla hazırlanan ve her yıl yenilenen rehberdeki önerilere
göre yapılmaktadır. Uluslararası ve ulusal astım rehberindeki en önemli yenilik nefes açıcı
(kurtarıcı) ilaçların astım tedavisinde artık tek başına kullanılması yerine
mutlaka asıl tedavi edici ilaç olan inhaler kortizon ile birlikte alınması
önerisidir. Tedaviyle astımlıların önemli bir kısmı iş ve okul dahil günlük
yaşamlarına, hastalık nedeni ile ilgili herhangi bir kısıtlanma olmadan devam
edebilirler.
Astım ilaçlarının büyük bir kısmı soluk
alma yolu (inhalasyon) ile kullanılan ilaçlardır ve bu yolla daha az yan etki
ile direk hava yollarında istenen tedavi edici etkiyi oluştururlar. Astım
tedavisi için kullanılan inhalasyon cihazlarının pek çok farklı şekli
vardır. Bu
cihazların (İnhalerler) doğru kullanılması tedavinin etkin yapılabilmesi için
çok önemlidir. Tedaviye başlanırken bu inhaler cihazların
kullanım şekli mutlaka hastalara gösterilmelidir. Her kontrolde hastanın ilaç
kullanımına bakılarak, doğrulanmalı veya hatalar düzeltilmelidir.
Astımı kontrol altında tutmak
için astımlı hastalar ne yapmalıdır?
Astım kontrolünü güçleştiren etkenler;
ilaçların doğru teknikle ve düzenli kullanılmaması ve bunun yanında solunum
yolu enfeksiyonları, allerjenler, sigara dumanı ve kimyasallar gibi
tetikleyicilere maruz kalmak sayılabilir. Yapılan araştırmalarda hastaların ilaçlarını doktorunun
önerdiği şekilde kullanmasının, sigarayı bırakmanın ve obez hastaların kilo
vermesinin, sağlıklı ve dengeli beslenmenin, düzenli egzersiz yapmanın, solunan
ortam havasını temiz tutmanın astımın kontrolünü kolaylaştırdığı
gösterilmiştir.
“Doğru
teknikle inhaler cihaz kullanımı ve tedaviye uyum, astım da iyi kontrolü
sağlar” teması ile konuya vurgu yaparak, inhaler cihaz
videolarımızı paylaşarak hekimler ve
hastaların astım kontrolünde başarıya ulaşmasına katkı sağlanmaya
çalışılmıştır.
https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kronik-hava-yolu-hastaliklari/hastalara-yonelik-egitim-videolari.html